Ειδικότερα, το νομοσχέδιο επίσημα αναμένεται να παρουσιαστεί μέσα στον πρώτο μήνα του νέου χρόνου, με τον χρόνο ψήφισής του να προσδιορίζεται μέσα στον Φεβρουάριο και τα νέα ιδρύματα να έρχονται στη χώρα μας από το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026.

Τι απαιτείται για την άδεια των ελεύθερων πανεπιστημίων

Ο υπουργός διευκρίνισε σειρά όρων και προϋποθέσεων για την ίδρυση και λειτουργία των Μη Κρατικών-Μη Κερδοσκοπικών ΑΕΙ αναφέροντας πως « θα χρειάζονται τουλάχιστον τρεις σχολές για να εξεταστεί ο φάκελός τους, τα κριτήρια ίδρυσης θα είναι τα πιο αυστηρά σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς έχουμε μελετήσει τι ισχύει σε κάθε χώρα και έχουμε επιλέξει την πιο αυστηρή εκδοχή του πακέτου των κριτηρίων, ο ελάχιστος αριθμός των καθηγητών θα είναι 30 καθηγητές με διδακτορικό, την ευθύνη εξέτασης των φακέλων τόσο στην κτιριακή υποδομή όσο και στο πρόγραμμα σπουδών αλλά και στην επάρκεια των καθηγητών θα έχει η ανεξάρτητη αρχή ανώτατης εκπαίδευσης, η πολιτεία δεν έχει κανένα λόγο να παρέμβει στο πλαίσιο λειτουργίας αυτών των ιδρυμάτων».

Στα «ελεύθερα πανεπιστήμια» και την είσοδό τους στην Ελλάδα ξεκίνησε την ενημέρωσή του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, σημειώνοντας πως παραμένει προτεραιότητα το δημόσιο Πανεπιστήμιο, αλλά πρέπει η Ελλάδα να σταματήσει να αποτελεί τη μόνη χώρα που δεν τα επιτρέπει.

Μια ιστορική μεταρρύθμιση για την Παιδεία για το «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον Υπουργό Παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη. Το νομοσχέδιο αφορά τόσο στην απελευθέρωση του Δημόσιου Πανεπιστημίου από την γραφειοκρατία και την ενίσχυση του αυτοδιοίκητου, όσο και την διαμόρφωση του πλαισίου για την λειτουργία στη χώρα μας, παραρτημάτων ΑΕΙ τα οποία είναι εγκατεστημένα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε τρίτες χώρες και τα οποία θα έχουν μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα.

Στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο απλουστεύονται οι διαδικασίες που επιβαρύνουν την καθημερινή λειτουργία των ιδρυμάτων.

Καταργείται η μέχρι σήμερα απαραίτητη υπογραφή του Υπουργού Παιδείας ακόμη και σε μικρής κλίμακας αναθεωρήσεις των προϋπολογισμών, ενώ απλοποιούνται οι διαδικασίες όσον αφορά στους Ειδικούς Λογαριασμούς Καινοτομίας και Έρευνας.

Τα Πανεπιστήμια αποκτούν μεγαλύτερη ευελιξία ως προς την ίδρυση, συγχώνευση και κατάργηση τμημάτων.

Περισσότερα από 60 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης θα κατευθυνθούν στην περαιτέρω ενίσχυση της διεθνοποίησης των Πανεπιστημίων.

Δημιουργείται δυνατότητα χρηματοδότησης νεοφυών επιχειρήσεων στα ΑΕΙ η οποία αφορά αποκλειστικά φοιτητές ή ερευνητές. Για την συγκεκριμένη πρωτοβουλία έχουν προβλεφθεί πόροι ύψους 50 εκ. ευρώ.

Το δημόσιο πανεπιστήμιο θα ωφεληθεί με περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο ευρώ από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ.

Για την εγκατάσταση στην Ελληνική επικράτεια παραρτήματος πανεπιστημίου άλλης χώρας το νομοσχέδιο θα προβλέπει ότι πρέπει να γίνει ιδρυματική και τμηματική αξιολόγηση καθώς και πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών του. Η πιστοποίηση θα γίνεται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης με συγκεκριμένες προϋποθέσεις, με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια.

Η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης θα θέσει αυστηρές προϋποθέσεις προκειμένου να επιτρέπεται η λειτουργία τμημάτων ξένων Πανεπιστημίων στην Ελλάδα, τα οποία, τονίζω ξανά, θα έχουν μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα.

Για την αδειοδότηση παραρτήματος ξένου πανεπιστημίου θα πρέπει, μεταξύ άλλων πολλών αυστηρών, προϋποθέσεων:

– να αποτελείται από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας από τρεις τουλάχιστον πανεπιστημιακές σχολές.

– να είναι αναγνωρισμένο στη χώρα από την οποία προέρχεται,

– τα επιμέρους προγράμματα σπουδών να έχουν επίσης πιστοποιηθεί από τη χώρα προέλευσης,

– οι τίτλοι σπουδών που θα εκδίδονται στην Ελλάδα να προσδίδουν τα ίδια ακαδημαϊκά και επαγγελματικά δικαιώματα με αυτά που ισχύουν στο κράτος προέλευσης,

Πρόκειται πράγματι για μια αναγκαία μεταρρύθμιση η οποία ικανοποιεί πάγια αιτήματα της πανεπιστημιακής κοινότητας και θα δημιουργήσει πολλαπλά οφέλη στην χώρα μας.

Πρώτον, θα ενισχυθεί η οικονομία της με την προσέλκυση φοιτητών από το εξωτερικό, δεύτερον θα ανασχεθεί ακόμα περισσότερο το brain drain καθώς πολλοί από τους 40.000 Έλληνες φοιτητές που αναζητούν τις σπουδές τους στο εξωτερικό θα μπορούν τώρα πια αυτονόητα να το κάνουν στην χώρα τους.

Επιπλέον, θα αφήσουμε πίσω μας μια αγκύλωση του παρελθόντος που «δαιμονοποιούσε» την ύπαρξη μη κρατικών πανεπιστημίων σαν να επρόκειτο να καταργήσουν τη δημόσια εκπαίδευση. Αυτό ρητά και κατηγορηματικά δεν πρόκειται να συμβεί, προτεραιότητα είναι το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Αυτό σε καμία περίπτωση όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίσουμε να αποτελούμε μια παγκόσμια εξαίρεση, ως η μόνη χώρα στον πλανήτη που δεν έχει επιτρέψει την ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών τμημάτων ΑΕΙ.